LẬP TRÌNH PYTHON – MỞ MANG KIẾN THỨC

1. Lịch sử hình thành ngôn ngữ Python

Tuy là ngôn ngữ “hot” nhất trong thời gian gần đây, Python đã có lịch sử hình thành và phát triển được hơn 30 năm. Ngôn ngữ Python được lập trình viên Guido Van Rossum “ thai nghén” vào cuối năm 1980 và chính thức ra mắt vào tháng 2 năm 1991. 

Khi ấy, Van Rossum muốn tạo ra một ngôn ngữ lập trình nhằm giúp ông truy cập vào hệ điều hành Amoeba (thay vì hệ điều hành Unix phổ biến thời đó). Cũng vì thế mà ngôn ngữ Python được định hướng phát triển với tiêu chí đơn giản, dễ hiểu và có tính mở rộng cao. Triết lý căn bản của ngôn ngữ Python được lập trình viên Tim Peters diễn tả qua một bài thơ đơn giản mà dễ thuộc: 

“Đẹp đẽ tốt hơn xấu xí

Minh bạch tốt hơn che đậy

Đơn giản tốt hơn phức tạp

Phức tạp tốt hơn rắc rối

Dễ đọc

….”

Tim Peters, The Zen of Python (PEP20)

Là một ngôn ngữ được định hướng với tính mở rộng cao, ngôn ngữ Python luôn không ngừng làm mới mình và thay đổi cho phù hợp với xu hướng phát triển của công nghệ. Tính đến nay, Python đã ra mắt tổng cộng 7 phiên bản mới.

2. Lợi ích của việc học Python

Giữa vô vàn các ngôn ngữ lập trình như Java, C, C++ cùng nhiều ngôn ngữ khác, ngôn ngữ Python là một ngôn ngữ đơn giản, dễ học và dễ sử dụng nhờ những ưu điểm nổi bật sau.

a. Cú pháp đơn giản 

Python là ngôn ngữ lập trình dễ tiếp cận và dễ truyền tải vì nó được xây dựng để hạn chế tính phức tạp nhất có thể. Không giống như C++ hay Java, những câu lệnh của Python tương đối gần gũi với ngôn ngữ của con người. Những học sinh nhập môn có thể nhanh chóng hiểu bài, thực hành làm bài tập và phát hiện lỗi sai (bugs). Nhờ lợi thế này, thầy cô và học sinh có thể rút ngắn thời gian tìm hiểu cú pháp và dành thời gian cho việc thực hành dự án lập trình hoàn chỉnh ngay sau buổi học đầu tiên mà chưa cần có những kỹ năng nhất định.

b. Thư viện Python Tiêu Chuẩn (Python Standard Library) có chất lượng cao

Thư viện Python Tiêu Chuẩn được ví von như một cuốn từ điển Google. Chỉ cần gõ một từ khóa, Google sẽ đưa ra hàng triệu kết quả từ thời tiết, bản tin nước ngoài, ẩm thực đến thời trang. Tương tự, Thư viện Python Tiêu Chuẩn sẽ là “công cụ tìm kiếm” mà các lập trình viên thỏa sức tìm tòi học hỏi. Khi lập trình viên thực hiện câu lệnh chạy một ứng dụng được tích hợp sẵn trên Thư viện Python, lập trình viên được cung cấp quyền truy cập vào hệ thống và kích hoạt sử dụng ứng dụng trên máy tính của mình.

Không chỉ có The Python Standard Library, có nhiều thư viện khác mà chúng ta có thể dựa vào như SciPy, NumPy, và Django.

c. Ngôn ngữ Python Sở Hữu Nhiều Cộng Đồng Hỗ Trợ

Python đã và đang sở hữu một lực lượng cộng đồng hỗ trợ hùng hậu, nơi mà các lập trình viên có thể tìm đến để chia sẻ hướng dẫn và bí quyết học lập trình. Các bạn học sinh có thể tham khảo những cộng đồng học tập sau để cùng tham gia luyện tập: 

• Stack Overflow là cộng đồng nơi các lập trình viên đặt câu hỏi và trả lời câu hỏi từ những người đang gặp khó khăn hoặc muốn chia sẻ sự thông thái với cộng đồng. Theo khảo sát, có đến hơn 1,1 triệu câu hỏi liên quan đến Python được thảo luận trên Stack Overflow hằng năm.

• GitHub là nơi lưu trữ dự án và cộng tác giữa các lập trình viên trên toàn thế giới. Với hơn 1 triệu kho lưu trữ trên GitHub và hơn 59 nghìn người dùng cam kết hoặc tạo ra các vấn đề trong các kho này, Python là một trong những cộng đồng nhà phát triển lớn nhất trên GitHub hiện nay.

• Python cũng có một hệ sinh thái cộng đồng người dùng phong phú được tổ chức trong thư viện The Python Package Index (PyPI). Lập trình viên có thể sử dụng ngôn ngữ Python xây dựng các modules cho thư viện PyPi ngày càng phát triển hoặc sử dụng thư viện để tìm hiểu sâu các công cụ lập trình trí tuệ nhân tạo và phát triển website.

d. Hiệu quả và Tự động hoá

Python được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống như Lập trình Web (Web Development), Lập trình Game (Game Development), Trí tuệ Nhân tạo (AI) và Máy học (Machine Learning), hay Khoa học Dữ liệu (Data Science). Lý do hầu hết các Kỹ sư Phần mềm sử dụng Python vào các công việc lập trình hay nghiên cứu là bởi vì sự hiệu quả và tính tự động hoá của ngôn ngữ này.

Ngôn ngữ Python có thể giúp ích rất nhiều trong việc tự động hóa vì có rất nhiều công cụ và modules có sẵn, giúp mọi thứ trở nên dễ dàng hơn. Một lập trình viên có thể tự động hoá nâng cao một cách dễ dàng chỉ bằng cách sử dụng ngôn ngữ Python. Python cũng là công cụ tăng hiệu suất tốt nhất trong quá trình tự động hóa việc kiểm tra và thử nghiệm phần mềm.

Bên cạnh đó, tính mở rộng của Python còn thể hiện qua khả năng di chuyển các chương trình ngôn ngữ Python giữa các hệ điều hành (Windows, MacOS hay Linux). Mã lệnh được lập trình bằng Python có thể chạy trên bất kỳ hệ điều hành máy tính nào mà không cần phải viết lại mã lệnh khác nhau cho các máy khác nhau. Điều này giúp việc làm việc nhóm giữa các lập trình viên trở nên dễ dàng hơn nhiều.

3. Khả năng sáng tạo của Python

Các bạn có biết, rất nhiều trò chơi điện tử các bạn học sinh chơi hàng ngày có thể được viết và xây dựng bởi ngôn ngữ lập trình Python?

Đầu tiên, Civilization IV là một trò chơi khá phổ biến trên máy tính, được thiết kế và phát triển bởi Soren Johnson. Map editor hỗ trợ ngôn ngữ Python

Tiếp theo, không thể không kể đến trò chơi điện tử Sims 4, phân phối bởi Electronic Arts. Hỗ trợ mod cho The Sims 4 được chuẩn bị thông qua Python bao gồm ứng dụng lập trình Python.

Cuối cùng không kém phần thú vị là Battlefield 4 từ Digital Illusions CE. Battlefield Heroes chạy một số phần logic liên quan đến các chế độ chơi, ghi điểm bằng các tập lệnh Python.

Khi đến với khoá học CS 101 – Nhập môn Khoa học Máy tính với Python của STEAM for Vietnam, học sinh sẽ được học về các khối lệnh cơ bản cũng như nâng cao trong Python. Với sự đa dạng và tinh tế trong cách dạy của đội ngũ giáo viên tại STEAM for Vietnam, học sinh không những được học mà còn thỏa thích sử dụng trí tưởng tượng của mình để xây dựng những dự án cuối khoá. Những dự án này hứa hẹn sẽ chứa đựng nhiều điều bổ ích nhằm tạo cơ hội cho học sinh Việt Nam áp dụng những gì mình đã học để tạo hoá thành một sản phẩm game thú vị, hoặc có ích cho cộng đồng. 

4. Cơ hội việc làm với Python

Python là ngôn ngữ phổ biến và thịnh hành trên thế giới. Cũng vì thế, có rất nhiều cơ hội việc làm dành cho các lập trình viên sử dụng ngôn ngữ Python, bao gồm cả các tập đoàn công nghệ như Google hay Facebook. 

Tại Google, một kỹ sư phần mềm ở Google từng nói: “Python where we can, C++ where we must”. Python đã trở thành ngôn ngữ lập trình chính thức tại Google, đồng nghĩa với việc các kỹ sư đang phát triển rất nhiều dự án, được viết bởi Python. Có thể nói, Pythin là thứ ngôn ngữ thuận tiện mà vẫn tạo ra hiệu quả cao.

Tại Facebook, ngôn ngữ Python được sử dụng để phát triển các ứng dụng quản lý cơ sở hạ tầng như xử lý thiết lập và hình ảnh chuyển mạch mạng, lập lịch và thực hiện công việc bảo trì, hay quản lý chức năng quảng cáo.

Việc hiểu và sử dụng thành thạo ngôn ngữ lập trình Python là một kỹ năng quan trọng sẽ mang lại cơ hội việc làm tại các công ty công nghệ hàng đầu trong tương lai, ngay cả khi tính chất công việc không thuộc phạm trù kỹ thuật.  

Tạm kết

Python là một ngôn ngữ dễ học mà có ứng dụng rất rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của công nghệ thông tin. Cùng với tiêu chí “Học mà chơi, chơi mà học” của STEAM for Vietnam, những bài học với ngôn ngữ Python sẽ giúp các em học sinh tiếp cận với ngôn ngữ lập trình một cách tự tin nhưng không thiếu đi tính thử thách và sáng tạo. Các em học sinh nắm chắc được ngôn ngữ này có thể sử dụng nó lâu dài trên con đường lập trình.

Với Khóa học “CS101 – Nhập môn Khoa học Máy tính với Python” trong Học kỳ Mùa Xuân 2021 của STEAM for Vietnam, học sinh sẽ được khám phá những kiến thức căn bản về hoạt động của máy tính và học lập trình bằng ngôn ngữ Python. Lớp học sẽ giúp các em học cách sử dụng ngôn ngữ Python và áp dụng nó để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống hằng ngày hoặc tạo ra các phần mềm có ý nghĩa. 

Đội ngũ giảng viên và các khách mời chuyên gia đến từ các công ty công nghệ hàng đầu sẽ giúp các em nhanh chóng vượt qua những bỡ ngỡ ban đầu khi mới học lập trình và tự tin thực hiện một lập trình một dự án lập trình đầu tay. 

Khoá học đã chính thức khai giảng vào Chủ nhật ngày 10/01/2021. Hãy theo dõi fanpage của STEAM for Vietnam để cập nhập những bài học thú vị sẽ được học trong khoá học này nhé!

— — — — — — — — — — — —

Spring Coding Bootcamp 2021 –  Học kỳ Mùa xuân 2021 của STEAM for Vietnam chính thức khai giảng vào ngày 10/1/2021 với ba khóa học mới để đào tạo các kiến thức về Khoa học Máy tính cho học sinh cấp hai tại Việt Nam và nhiều quốc gia khác trên thế giới: CS 001 – Nhâp môn Tư duy Máy tính và Lập trình Scratch, CS 101 – Nhập môn Khoa học Máy tính với Python, và CS 201 – Nhập môn Thiết kế và Lập trình Robotics với VEX IQ. Các lớp học sẽ kéo dài khoảng 2 tháng và diễn ra vào sáng Chủ nhật hàng tuần giờ Việt Nam. 

Theo dõi thông tin trên fanpage STEAM for Vietnam để cùng cập nhật những thông tin mới nhất về Spring Coding Bootcamp 2021: https://www.facebook.com/steamforvietnam.org

📧Email: hello@steamforvietnam.org

🌐Website: https://www.steamforvietnam.org

📺YouTube: http://bit.ly/S4V_YT

Người viết: Huỳnh Thuận Anh